คำถามจากคุณปู (ส่งคำถามมาทาง email: goodlifecenteryoga@yahoo.com)
“ถูกเพื่อนๆล้อว่าอ้วน ทั้งทั้งที่คิดว่าตัวเราไม่อ้วน เอาอะไรมาตัดสินคะ พอยิ่งถูกล้อว่าอ้วน ก็เลยไม่ค่อยมั่นใจ ฝึกโยคะช่วยได้มั้ยคะ?”
คำตอบ
ก่อนอื่นต้องขอบคุณสำหรับคำถามที่ดีของคุณปูค่ะ ปํญหาของคุณปูเกิดจากคนรอบตัวอาจใช้หุ่นของนางแบบเป็นเกณฑ์ก็ได้ค่ะ คุณปูไม่ได้บอกสัดส่วนและความสูงมาด้วย จึงไม่ทราบว่าจะตอบอย่างไรดี จึงขอให้ความรู้ในเรื่องน้ำหนักตัวเกิน กับภาวะอ้วนให้คุณปูทราบแล้วกันนะคะ
น้ำหนักตัวเกิน และภาวะอ้วน
ภาวะอ้วน (obesity)
น้ำหนักตัวเกิน (overweight) หมายถึง น้ำหนักตัวเมื่อเทียบกับความสูงแล้ว มากเกินเกณฑ์เฉลี่ยตามตารางสากลที่ใช้กันอยู่ ผู้ที่มีน้ำหนักตัวเกินนั้นไม่จำต้องเป็นคนที่อ้วนเสมอไป นักเล่นกล้ามยกน้ำหนัก นักยิมนาสติค หรือนักกีฬา อาจมีน้ำหนักตัวเกินเกณฑ์เฉลี่ยโดยไม่เป็นคนอ้วนเลยก็ได้ เพราะกล้ามเนื้อนั้นมีน้ำหนักมากกว่าไขมันมาก คนที่มีกล้ามเนื้อมากจึงหนักได้มาก
ส่วนภาวะอ้วน (obesity) หรือโรคอ้วน หมายถึงคนที่มีจำนวนของไขมันในร่างกายมากกว่าเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ผู้ที่มีร่างกายแข็งแรงจึงไม่ควรจะมีไขมันมากเกินไป หลักทั่วไปที่ใช้กันอยู่กำหนดไว้ว่า
ผู้ชายไม่ควรมีไขมันในร่างกายเกินกว่าร้อยละ 12 ของน้ำหนักตัว
ผู้หญิงไม่ควรมีไขมันในร่างกายเกินกว่าร้อยละ 18 ของน้ำหนักตัว
บางตำราอาจระบุให้มีไขมันได้มากกว่าที่กล่าวมานี้เล็กน้อย
ตรวจดูว่าอ้วนหรือไม่อ้วนได้อย่างไร
ทำได้หลายวิธีค่ะ วิธีที่ง่ายๆคะ
*วิธีส่องกระจก หรือ mirror test ยืนหน้ากระจกบานใหญ่ กางแขนทั้งสองข้างแล้วกระโดดขึ้น ๆ ลง ๆ สัก 2-3 ครั้ง เพื่อดูการกระเพื่อมของส่วนต่าง ๆ ถ้าลองกระโดดแล้วเห็นทรวงอก ต้นแขน พุง ตะโพก และต้นขากระเพื่อมพลิ้วไปมากๆ แปลว่า”อ้วนมาก”
*วิธีวัดรอบอกเทียบกับรอบเอว (Chest-Waist measurement) วิธีนี้ปฏิบัติไม่ยากค่ะ
เหยียดต้นแขนไปข้างหลังทั้ง 2 ข้างแล้ววัดรอบอกส่วนที่อยู่ใต้รักแร้ลงมาและวัดอีกแห่งที่เอวตรงระดับสะดือ หากตัวเลขทั้งสองนี้ต่างกัน 10 นิ้วขึ้นไปก็ถือว่ามีรูปร่างที่ดีเช่น วัดรอบอกได้ 35 นิ้ว แต่รอบเอวเพียง 24 นิ้ว ต่างกัน 11 นิ้ว ถือว่าใช้ได้ แต่ถ้าวัดรอบอกได้ 35 นิ้ว แต่วัดรอบเอวได้ 28 นิ้ว ต่างกันเพียง 7 นิ้ว ก็ถือว่ามีรูปร่างที่ไม่ดีแล้ว วิธีนี้หากนำมาใช้กับหญิงไทยวัยกลางคนขึ้นไป คงจะแย่ไปตาม ๆ กันทีเดียว
*ใช้พุงเป็นเครื่องวัดความอ้วน (วิธีนี้ง่ายที่สุด ตรวจสอบได้ทุกวันค่ะ)
ยืนตัวตรงเท้าชิดกัน แล้วลองก้มชำเลืองดูปลายเท้าของตนเอง หากสามารถมองเห็นปลายเท้าอยู่ก็ยังถือว่าใช้ได้ แต่ถ้ามองไม่เห็นถือว่าอ้วน
หากคุณปูตรวจสอบตัวเองตามวิธีต่างๆ ที่เสนอมาแล้ว หากอ้วน ขอแนะนำให้คุณปูออกกำลังกายให้เหมาะกับสภาพร่างกายของคุณปูค่ะ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง อาจเริ่มจากการเดินก็ได้ค่ะ เริ่มสัก 20 นาที หรืออาจฝึกโยคะอาสนะก็ได้ค่ะ ที่สำคัญต้องควบคุมอาหารด้วยค่ะ โดยเฉพาะมื้อเย็นควรรับประทานอาหารที่เบาๆ สลัด หรือส้มตำ หรือแอ๊ปเปิ้ลสีเขียวก็ได้ค่ะ
มักมีผู้มาถามครูอ้อเสมอว่าฝึกโยคะอาสนะท่าใดแล้วไม่อ้วน ครูอ้อก็แสดงท่าให้ดูตามภาพที่เห็นค่ะ
ขอให้ทำงานอย่างมีความสุขและรับประทานอาหารให้เหมาะสมค่ะ
ด้วยความปรารถนาดีจาก
ดร.ชุติมา วงษ์สวัสดิ์
ศูนย์พัฒนาศักยภาพกายและจิตเพื่อชีวิตที่ดี
โทร.085-222-5867, 081-629-8050
http://www.goodlifecenter-yoga.org
http://www.goodlifecenter.net